Phân tích giá trị độc đáo của tình huống mà Kim Lân đã tạo dựng trong tác phẩm Vợ nhặt Văn mẫu lớp 12 Phân tích giá trị độc đáo của tình huống mà Kim Lân đã tạo dựng trong tác phẩm Vợ nhặt được VnDoc.com tổng hợp và đăng tải, giúp các bạn học tốt môn Ngữ văn 12. Mời các bạn cùng tham khảo. 30 Vợ nhặt - Kim Lân | Văn mẫu 12 Vợ nhặt - Kim Lân Bài tập & Lời giải: 👉 Lời giải Tổng hợp 5 cách mở bài cho tác phẩm Vợ nhặt 👉 Lời giải Tổng hợp 5 cách kết bài cho tác phẩm Vợ nhặt 👉 Lời giải Phân tích tình huống truyện trong truyện ngắn "Vợ nhặt" của Kim Lân 👉 Lời giải Phân tích nhân vật Tràng trong Vợ Nhặt Phân tích vợ nhặt học sinh giỏi, dàn ý chi tiết - phân tích vợ nhặt hay nhất NÊN THAM KHẢO Chia sẻ phân tích vợ nhặt học sinh giỏi, [Văn mẫu học sinh giỏi] Phân tích tác phẩm Vợ nhặt của Kim Vợ nhặt" là tác phẩm ưu tú của nhà văn Kim Lân, viết về cuộc sống nghèo đói, khổ cực và khát vọng về Dàn bài Phân tích nhân vật thị trong "Vợ nhặt" chi tiết. Đặc biệt có dàn ý phân tích chi tiết và đầy đủ về nhân vật thị trong Vợ nhặt (in trong tập "Con chó xấu xí" của Kim Lân) sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12 chương trình tiêu chuẩn tập 2 trang 23 - trang 33. Tác giả lặp lại ít nhất 20 lần hình tượng cây xà nu dưới nhiều góc độ khác nhau: đường nét, màu sắc, mùi vị, công dụng… Mở đầu tác phẩm là rừng xà nu, bạt ngàn, kết thúc, cũng là rừng xà nu chạy đến chân trời. Vợ nhặt - "Vợ nhặt" là tác phẩm quan trọng trong chương trình Văn học lớp 12, miêu tả tình cảnh thê thảm của nông dân trong nạn đói năm 1945 và sức sống kỳ diệu của họ. - VnExpress. Voc0. Trong bài viết dưới đây, Butbi sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài Vợ Nhặt của Kim Lân, qua đây giúp các bạn thấy được niềm khao khát có được hạnh phúc ngay cả khi đang đứng bên bờ vực của cái chết cũng như niềm tin vào một tương lai tốt đẹp của người nông dân nghèo trong nạn đói năm 1945. Bên cạnh đó chúng tôi còn giúp các bạn trả lời chi tiết các câu hỏi trong SGK. Soạn bài Vợ Nhặt Ngữ văn 12 Tham khảo thêm Tóm tắt Vợ Nhặt ngắn nhất Tác giả tác phẩm Vợ Nhặt Phân tích tác phẩm Vợ Nhặt Mở bài Vợ nhặt Kết bài Vợ nhặt 1. Soạn bài Vợ Nhặt phần tác giả – Kim Lân sinh năm 1920 mất năm 2007, tên khai sinh của ông là Nguyễn Văn Tài. – Ông sinh ra ở huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. – Là nhà văn chuyên viết thể loại truyện ngắn và đã có những tác phẩm được đăng báo trước cách mạng. – Vốn gắn bó với nông thôn, các tác phẩm văn học của ông chủ yếu viết về những cảnh sinh hoạt làng quê và cuộc sống của người nông dân. – Ngoài sự nghiệp sáng tác văn chương, Kim Lân còn được biết đến là một diễn viên ông đóng vai Lão Hạc trong Làng Vũ Đại ngày ấy, hay Lý Cựu trong Chị Dậu… – Năm 2001, ông vinh dự được nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật. – Một số tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp của Kim Lân Nên vợ nên chồng tập truyện ngắn, 1955 và Con chó xấu xí tập truyện ngắn, 1962… 2. Soạn bài Vợ Nhặt phần tác phẩm Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác – “Vợ nhặt” là truyện ngắn tiêu biểu và xuất sắc nhất của Kim Lân được in trong tập “Con chó xấu xí” năm 1962. – Tiền thân của truyện ngắn “Vợ nhặt” này đó là tiểu thuyết “Xóm ngụ cư” – được viết ngay sau khi Cách mạng tháng 8 thành công nhưng lúc này nó còn dang dở và bị thất lạc bản thảo. – Sau khi hòa bình lập lại năm 1954, Kim Lân dựa vào một phần cốt truyện cũ để viết lại truyện ngắn này. Bố cục của bài Vợ Nhặt Gồm 4 phần Phần 1. Từ đầu đến đoạn “hai tay ôm khư khư cái thúng, mặt bần thần” Kể lại hành trình Tràng dẫn người nhợ nhặt về nhà. Phần 2. Tiếp theo đến đoạn “đánh một bữa thật no nê rồi cùng đẩy xe bò về”. Tràng nhớ lại việc mình gặp và có được vợ. Phần 3. Tiếp theo đến đoạn “nước mắt cứ chảy xuống ròng ròng”. Cuộc gặp gỡ giữa mẹ chồng – bà cụ Tứ và nàng dâu mới. Phần 4. Đoạn còn lại. Ngày đầu tiên ở nhà chồng của nàng dâu mới. Ý nghĩa nhan đề bài Vợ nhặt – Trước hết, từ “vợ” là một danh từ vô cùng thiêng liêng, từ này dùng để chỉ người phụ nữ trong một mối quan hệ hợp pháp được pháp luật công nhận với “chồng”. Theo phong tục từ xa xưa, vợ chồng chỉ được công nhận khi có sự chứng kiến của hai bên họ hàng, làng xóm. Còn “nhặt” là động từ, chỉ hành động cầm vật bị đánh rơi lên. – Kim Lân đã sáng tạo ra một nhan đề vô cùng độc đáo, mới lạ. Vì người ta thường chỉ dùng từ “nhặt” để nói đến việc nhặt được một món đồ nào đó, chứ không ai lại nhặt được cả một con người về làm vợ bao giờ cả. Nhưng chính vì lẽ đó mà nhà văn mới thể hiện được cảnh ngộ thê thảm của con người lúc bấy giờ. – Nhan đề “Vợ nhặt” trước hết đã khái quát cho người đọc biết được tình huống của truyện. Đồng thời đó Kim Lân cũng gián tiếp lên án, tố cáo chế độ thực dân đã đàn áp, bóc lột, đẩy người nông dân vào tình cảnh nghèo đói, khiến cho người “chết như ngả rạ”. – Nhan đề “Vợ nhặt” mang tính khái quát cao, hoàn cảnh của nhân vặt Tràng chỉ là một trong số đó. Đồng thời, qua nhan đề này, nhà văn cũng thể hiện sự đồng cảm xót xa cho cảnh ngộ bất hạnh, nghèo nàn của người nông dân trong nạn đói năm 1945. Giá trị nội dung bài Vợ Nhặt – Giá trị hiện thực tác phẩm Vợ Nhặt Tình cảnh thê lương của những người nông dân nghèo Việt Nam trong nạn đói khủng khiếp năm 1945. Nạn đói năm ấy đã khiến 2 triệu đồng bào ta chết đói, đây được coi là thời kì đen tối trong lịch sử của dân tộc ta. Đó là hệ quả của những chính sách, quy định hà khắc, vô nhân đạo của bọn thực dân Pháp và phát xít Nhật Đằng thì chúng bắt đóng thuế, đằng thì chúng bắt nhổ lúa trồng đay. Dân ta lâm vào cảnh khốn cùng một cổ hai tròng áp bức do sự đê hèn, đốn mạt của thực dân Pháp – Giá trị nhân đạo tác phẩm Vợ Nhặt Lên án, tố cáo tội ác tày trời của bọn thực dân, phát xít đã gây ra cho mảnh đất, con người Việt Nam. Sự xót thương, đồng cảm và chia sẻ của tác giả trước những đau đớn, mất mát to lớn mà người nông dân nghèo đang phải đối mặt. Ca ngợi sức sống mãnh liệt, niềm khao khát có được yêu thương, được sống hạnh phúc với một gia đình nhỏ và niềm tin vào một tương lai tươi sáng hơn đang chờ đợi họ phía trước, mặc cho cái đói, cái chết đang đeo đuổi và có thể đến với họ bất cứ lúc nào. Chỉ ra rằng cách mạng chính là con đường duy nhất đưa họ thoát khỏi cuộc sống khốn cùng này, đưa họ đến gần hơn với cuộc sống tốt đẹp với hình ảnh lá cờ đỏ đang bay phấp phới trong suy nghĩ của Tràng ở cuối câu chuyện. 2. 5. Giá trị nghệ thuật của bài Vợ Nhặt – Cách xây dựng tình huống truyện vô cùng độc đáo, mới lạ, đầy éo le nhưng cũng nhờ thế mà các nhân vật của Kim Lân xuất hiện và bộc lộ hết những phẩm chất tốt đẹp của mình. – Nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn, không hồi hộp, kịch tính nhưng sự sắp xếp các chi tiết trong truyện gây được sự hứng thú, tò mò cho người đọc. – Bút pháp miêu tả tâm lí và thế giới nội tâm nhân vật vô cùng tinh tế. – Ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi, giản dị mang đậm dấu ấn của người dân vùng nông thôn Bắc Bộ – là một trong những đặc trưng trong phong cách sáng tác văn học của Kim Lân 3. Hướng dẫn luyện tập Câu số 1 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 Dựa vào mạch của truyện ta có thể chia tác phẩm thành 4 đoạn như sau Đoạn 1 từ đầu đến đoạn “…thành vợ thành chồng”. Trên đường Tràng đưa vợ về nhà. Đoạn 2 tiếp đến đoạn “đẩy xe bò về” Kể lại quá trình hai người gặp nhau và nên duyên vợ chồng. Đoạn 3 tiếp đến đoạn “nước mắt chảy ròng ròng” Cuộc gặp gỡ giữa mẹ chồng – bà cụ Tứ và nàng dâu mới. Đoạn 4 còn lại buổi sáng ngày hôm sau khi về nhà chồng của nàng dâu mới. – Mạch truyện được tác giả dẫn dắt hết sức khéo léo. Các cảnh được miêu tả trong truyện đều được xuất phát từ tình huống anh Tràng “nhặt” được vợ giữa những tháng ngày đói nghèo. Câu số 2 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 – Người dân trong xóm ngụ cư đã rất ngạc nhiên khi thấy Tràng dẫn theo một người đàn bà lạ về nhà, vì trong hoàn cảnh nạn đói đang đe dọa, đến bản thân còn chưa nuôi nổi nữa huống chi là còn thêm một miệng ăn Tràng là một chàng trai nhà nghèo, mồ côi bố, có ngoại hình xấu xí thô kệch, lời ăn tiếng nói thì cộc cằn, thô lỗ. Ở với mẹ già trong xóm ngụ cư, gặp nạn đói khủng khiếp. ⇒ Khi mà cái chết cận kề có thể đến bất cứ lúc nào vậy mà lại “nhặt” được vợ, có nghĩa là trong nhà thêm một miệng ăn, thêm một gánh nặng. Một tình huống éo le, vui buồn lẫn lộn. – Sự ngạc nhiên của các nhân vật trong truyện đã cho thấy nhà văn đã xây dựng lên một tình huống truyện độc đáo. Tình huống truyện này vừa bất ngờ nhưng cũng lại rất hợp lý Trong hoàn cảnh nạn đói hoành hành khắp nơi, giá trị của một con người bỗng trở lên thật rẻ rúng, vậy nên việc một người như Tràng nhặt được vợ cũng là điều bình thường, không có gì bất ngờ. Đồng thời, nhà văn cũng muốn qua đó ca ngợi sức sống mãnh liệt, khát vọng hạnh phúc của người nông dân. – Qua tình huống truyện đã thể hiện những giá trị to lớn của tác phẩm Giá trị hiện thực lên án, tố cáo bọn thực dân xâm lược đã đẩy nhân dân, đất nước ta vào hoàn cảnh nghèo khổ, khốn cùng. Giá trị nhân đạo nói lên khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc và tình yêu thương giữa con người… Câu số 3 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 – Trước hết, “vợ” là một danh từ thiêng liêng chỉ người phụ nữ trong một mối quan hệ được pháp luật và nhà nước công nhận với “chồng”. Theo phong tục, thì vợ chồng chỉ được công nhận khi có sự chứng kiến của đôi bên họ hàng, làng xóm. Còn “nhặt” là động từ chỉ hành động cầm, nhặt vật bị đánh rơi lên. – Kim Lân đã sáng tạo ra một nhan đề hết sức độc đáo. Vì bình thường người ta chỉ nói “nhặt” được một món đồ, một đồ vặt nào đó bị đánh rơi, chứ không ai lại nhặt được một con người về làm vợ bao giờ cả. Nhưng qua đó, nhà văn đã nói lên được cảnh ngộ thê thảm, khốn cùng của con người lúc bấy giờ. – Nhan đề “Vợ nhặt” trước hết đã khái quát được tình huống trung tâm của truyện. Đồng thời đó cũng lời lên án, tố cáo bọn thực dân đã đẩy người nông dân ta vào tình cảnh nghèo đói, khiến cho người “chết như ngả rạ”. – Nhan đề “Vợ nhặt” có tính khái quát cao, hoàn cảnh khốn cùng của Tràng chỉ là một trong số đó. Đồng thời, qua nhan đề trên nhà văn cũng bày tỏ sự đồng cảm xót xa cho cảnh ngộ bất hạnh của người nông dân trong nạn đói năm 1945. Câu số 4 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 – Trên đường đưa vợ về nhà Vẻ mặt Tràng “có cái gì hớn hở khác thường”, miệng thì “tủm tỉm cười một mình”, “cảm thấy vênh vênh tự đắc”… Tâm trạng vui vẻ, hạnh phúc, hãnh diện. Mua dầu về thắp thắp để khi thị về nhà mình thì căn nhà sẽ trở nên sáng sủa ⇒ Thể hiện khát vọng về một tương lai tươi sáng. – Khi về đến nhà Tràng xăm xăm bước vào để dọn dẹp sơ qua, vội vàng thanh minh về sự bừa bộn vì thiếu bàn tay của đàn bà trong nhà. Hành động ngượng nghịu nhưng vô cùng chân thật, mộc mạc. Khi bà cụ Tứ – mẹ Tràng chưa về, Tràng lại có cảm giác “sờ sợ” vì lo rằng người phụ nữ này sẽ bỏ đi vì gia cảnh quá khó khăn, sợ hạnh phúc chưa kịp nắm sẽ tuột khỏi tay. Sốt ruột mong bà cụ Tứ về để còn thưa chuyện. ⇒ Trong cảnh đói khổ như thế nhưng vẫn phải nghĩ đến quyết định của mẹ, điều này thể hiện Tràng là đứa con biết lễ nghĩa. – Khi mẹ về liền mau chóng thưa chuyện với mẹ một cách trịnh trọng, biện minh lý do lấy vợ là “phải duyên”, căng thẳng, hồi hộp mong mẹ vun đắp. Khi bà cụ Tứ tỏ ý chấp nhận lòng Tràng thở phào, ngực nhẹ hẳn đi. – Sáng ngày hôm sau khi tỉnh dậy Tràng nhận thấy có sự thay đổi kỳ lạ trong ngôi nhà từ sân vườn, ang nước đến quần áo…. Tràng nhận ra vai trò quan trọng và vị trí của người đàn bà trong gia đình. Cũng vì thế mà thấy mình trưởng thành hơn. Lúc ăn cơm trong suy nghĩ của Tràng hiện lên hình ảnh đám người đói và lá cờ đang bay phấp phới. Đó chính là hình ảnh báo hiệu sự đổi thay và con đường đi mới. Câu số 5 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 – Ban đầu, khi con trai đưa một người phụ nữ lạ về rất ngạc nhiên và không hiểu chuyện gì đang xảy ra. – Đến khi hiểu ra chuyện thì “Bà lão cúi đầu nín lặng. Bà lão hiểu ..… số kiếp đứa con mình”. Vừa ai oán, vừa mừng lại vừa xót thương cho số phận con trai mình. “Bà lão khẽ thở dài…..u cũng mừng lòng”. Nói lên tấm lòng nhân hậu của người mẹ khiến bà sẵn sàng đón nhận đứa con dâu ngay cả trong thời điểm khó khăn lúc bấy giờ. – Trong bữa cơm đầu tiên đón nàng dâu mới “Tràng ạ. Khi nào có tiền ..… mà xem”. Bà là người nhen nhóm ngọn lửa hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn cho các con. ⇒ Như vậy, bà cụ Tứ là nhân vật hiện thân của nỗi khổ. Người mẹ ấy đã nhìn cuộc hôn nhân chóng vánh, đơn giản của các con bằng cái nhìn thấu hiểu của một người từng trải, để rồi thương xót, cảm thông cho nàng dâu mới và cũng chính bà là người đã thắp sáng lên niềm tin cho các con. Câu số 6 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 – Tình huống truyện hết sức độc đáo, mới lạ, cách kể chuyện lôi cuốn, hấp dẫn. – Khắc họa khung cảnh vô cùng chân thực cảnh người chết đói nằm la liệt, cảnh bữa cơm ngày đói… – Nhiều chi tiết đắt giá như giọt nước mắt của bà cụ Tứ, nồi cháo cám… – Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, ngôn ngữ mộc mạc, chân thật… 4. Soạn bài Vợ Nhặt phần luyện tập Bài số 1 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 Chi tiết gây xúc động nhất Bà cụ Tứ đãi con dâu bằng món “chè khoán” nhưng thực chất đó là cám với sự xót xa “ Xóm ta khối nhà còn chẳng có cám mà ăn đấy”. – Điều này gợi lên cảnh nghèo đói khốn cùng trong giai đoạn đau thương của đất nước nạn đói khủng khiếp năm 1945 ⇒ Ngày đón dâu đáng lẽ ra phải đủ đầy, vui tươi nhưng cách đón dâu trong cảnh nghèo đói này lại càng cho ta thêm thấm thía tình người, tinh thần đoàn kết đùm bọc lẫn nhau trong lúc khó khăn. Bài số 2 trang 33 SGK ngữ văn 12 tập 2 Ý nghĩa của đoạn kết truyện Là diễn biến tất yếu nó được xuất phát từ mâu thuẫn nội tại của câu chuyện người dân lâm vào cảnh chết đói, đã quyết tâm đứng lên đấu tranh phá kho thóc của Nhật. Nhân vật Tràng nghĩ tới lá cờ Việt Minh đang bay phấp phới thể hiện sự thay đổi trong tư tưởng và hướng tới tương lai tươi đẹp. – Đoạn kết mang ý nghĩa thể hiện sự cảm thông sâu sắc với cuộc sống của người dân trong hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ, niềm tin vào một tương lai tốt đẹp, tươi sáng hơn của họ với việc tìm đến ánh sáng của cách mạng. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn có phần soạn và chuẩn bị bài về tác phẩm “Vợ nhặt” tốt hơn trước khi lên lớp. Tham khảo thêm Soạn văn 12 nhân vật giao tiếp Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi Kiến thức ngữ văn 12 trọng tâm Trang trước Trang sau Trang trước Trang sau Giới thiệu Năm xuất bản 2019 Loại sách Sách giáo khoa Đọc toàn màn hình Tải sách Thông tin Bản quyền Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam Năm xuất bản 2019 Số trang 217 trang Nguồn Hành trang số - NXB Giáo dục Tác giả Gợi ý cho bạn Ngữ văn 12 - Tập hai 217 trang Ngữ văn 12 - Tập một 225 trang Ngữ văn 12 - Tập một - Nâng cao 257 trang Ngữ văn 12 - Tập hai - Nâng cao 226 trang Sách scan Lớp 12 Hóa học 12 210 trang Hình học 12 113 trang Lịch sử 12 226 trang Ngữ văn 12 - Tập hai 217 trang Địa lí 12 210 trang Công nghệ 12 122 trang Giải tích 12 160 trang Sinh học 12 162 trang Giáo dục công dân 12 120 trang Giáo dục quốc phòng 12 105 trang Ngữ văn 12 - Tập một 225 trang Vật lí 12 234 trang Giải tích 12 - Nâng cao 231 trang Hình học 12 - Nâng cao 145 trang Ngữ văn 12 - Tập một - Nâng cao 257 trang Ngữ văn 12 - Tập hai - Nâng cao 226 trang Lịch sử 12 - Nâng cao 299 trang Địa lí 12 - Nâng cao 258 trang Sinh học 12 - Nâng cao 279 trang Vật lí 12 - Nâng cao 330 trang Hóa học 12 - Nâng cao 282 trang Tin học 12 0 trang Sách Giáo Khoa Ngữ Văn Lớp 12 Nâng Cao Tập 2 Xem toàn bộ tài liệu Lớp 12 tại đây -Chọn Bài-↡ Tài liệu trên trang là MIỄN PHÍ, các bạn vui lòng KHÔNG trả phí dưới BẤT KỲ hình thức nào! Vợ nhặt tríchKim Lân Văn bản. Lược phần đầu Trước kia mỗi chiều đi làm về, Tràng chỉ đi một mình, anh thường đùa vui với lũ trẻ trong xóm ngụ cư. Nhưng độ này, trên đường về nhà, người ta thấy anh tỏ ra mỏi mệt, vẻ mặt đăm chiêu, lo lắng và lũ trẻ cũng ủ rũ, không buồn ra đón anh nữa. Cái đói đã tràn đến xóm này tự lúc nào. Những gia đình từ những vùng Nam Định, Thái Bình, đội chiếu lũ lượt bồng bế, dắt díu nhau lên xanh xám như những bóng ma, và nằm ngổn ngang khắp lều chợ. Người chết như ngả rạ. Không buổi sáng nào người trong làng đi chợ, đi làm đồng không gặp ba bốn cái thây nằm còng queo bên đường. Không khí vẩn mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người. Giữa cái cảnh tối sầm lại vì đói khát ấy, một buổi chiều người trong xóm bỗng thấy Tràng về với một người đàn bà nữa. Mặt hắn có một vẻ gì phớn phở khác thường. Hắn tủm tỉm cười nụ một mình và hai mắt thì sáng lên lấp lánh. Người đàn bà đi sau hắn chừng ba bốn bước. Thị cắp cái thúng con, đầu hơi cúi xuống, cái nón rách tàng nghiêng nghiêng che khuất đi nửa mặt. Thị có vẻ rón rén, e thẹn. Mấy đứa trẻ con thấy lạ vội chạy ra đón xem. Sợ chúng nó đùa như ngày trước, Tràng vội vàng nghiêm nét mặt, lắc đầu ra hiệu không bằng lòng. Mấy đứa trẻ đứng dừng lại, nhìn Tràng, đột nhiên có đứa gào lên – Anh Tràng ơi! – Tràng quay đầu lại. Nó lại cong cổ gào lên lần nữa – Chông vợ hài. Tràng bật cười – Bố ranh! Người đàn bà có vẻ khó chịu lắm. Thị nhíu đôi lông mày lại, đưa tay lên xóc xóc lại tà áo. Ngã tư xóm chợ về chiều càng xác xơ, heo hút. Từng trận gió từ cánh đồng thổi vào, ngăn ngắt. Hai bên dãy phố, úp súp, tối om, không nhà nào có ánh đèn, lửa. Dưới những gốc đa, gốc gạo xù xì, bóng những người đói dật dờ đi lại lặng lẽ như những bóng ma. Tiếng quạ trên mấy cây gạo ngoài bãi chợ cứ gào lên từng hồi thê thiết. Nhìn theo bóng Tràng và bóng người đàn bà lủi thủi đi về bến, người trong xóm lạ lắm. Họ đứng cả trong ngưỡng cửa nhìn ra bàn tán. Hình như họ cũng hiểu được đôi phần. Những khuôn mặt hốc hác u tối của họ bỗng dưng rạng rỡ hẳn lên. Có cái gì lạ lùng và tươi mát thổi vào cuộc sống đói khát, tăm tối ấy của họ. Một người thở dài. Người khác khẽ thì thầm hỏi – Ai đấy nhỉ? Hay là người dưới quê bà cụ Tứ mới lên? – Chả phải, từ ngày còn mồ ma ông cụ Tứ có thấy họ mạc nào lên thăm đâu. – Quái nhỉ? Im một lúc, có người bỗng lại cười lên rung rúc. – Hay là vợ anh cu Tràng? Ừ, khéo mà vợ anh cu Tràng thật anh em ạ, trông chị ta thèn thẹn hay đáo để. – Ôi chao! Giời đất này còn rước cái của nợ đời về. Biết có nuôi nổi nhau sống qua được cái thì này không? Họ cùng nín lặng. Người đàn bà như cũng biết xung quanh người ta đang nhìn dồn cả về phía mình, Thị càng ngượng nghịu, chân nọ bước díu cả vào chân kia. Hắn cũng biết thế, nhưng hắn lại lấy vậy làm thích ý lắm, cái mặt cứ vênh lên tự đắc với mình. Lược một đoạn Trên đường về nhà, người đàn bà thì ngượng nghịu, còn Tràng thì tỏ ra thích chí và tự đắc. Thỉnh thoảng họ nói với nhau những lời vụng về, lúng túng. Thị lẳng lặng theo hắn vào trong nhà, cái nhà vắng teo đứng rúm ró trên mảnh vườn mọc lổn nhổn những búi cỏ dại. Thị đảo mắt nhìn xung quanh, cái ngực gầy lép nhô lên, nén một tiếng thở dài. Tràng xăm xăm bước vào trong nhà, nhấc tấm phên rách sang một bên, thu dọn những niêu bát, xống áo vứt bừa bộn cả trên giường, dưới đất. Hắn quay lại nhìn Thị cười cười – Không có người đàn bà, nhà cửa thế đấy! Thị nhếch mép cười nhạt nhẽo. Tràng vỗ vỗ xuống giường đon đả – Ngồi đây!… Ngồi xuống đây, tự nhiên… Người đàn bà theo lời hắn ngồi mớm xuống mép giường. Cả hai bỗng cùng ngượng nghịu. Tràng đứng tây ngây ra giữa nhà một lúc, chợt hắn thấy sờ sợ. Chính hắn cũng không hiểu sao hắn sợ, hắn lấm lét bước vội mấy bước ra sân gắt lên – Sao hôm nay bà lão về muộn thế không biết! Hắn loanh quanh hết chạy ra ngõ đứng ngóng, lại chạy vào sân nhìn trộm vào trong nhà. Thị vẫn ngồi mớm ở mép giường, hai tay ôm khư khư cái thúng, mặt bần thần. Hắn nghĩ bụng “Quái sao nó lại buồn thế nhỉ?… Ồ sao nó lại buồn thế nhỉ?…”. Hắn nhổ vu vơ một bãi nước bọt, tủm tỉm cười một mình. Nhìn Thị ngồi ngay giữa nhà, đến bây giờ hắn vẫn còn ngờ ngợ như không phải thế. Ra hắn đã có vợ rồi đấy ư? Hà! Việc xảy ra thật hắn cũng không ngờ, hắn cũng chỉ tầm phơ tầm phào đâu có hai bận, ấy thế mà thành vợ thành chồng… Ít lâu nay hắn xe thóc Liên đoàn lên tỉnh. Mỗi bận qua cửa nhà kho lại thấy mấy chị con gái ngồi vêu ra ở đấy. Hắn đoán họ ngồi đấy nhặt hạt rơi hạt vãi, hay ai có công việc gì gọi đến thì làm. Một lần hắn đang gò lưng kéo cái xe bò thóc vào dốc tỉnh, hắn hò một câu chơi cho đỡ nhọc. Hắn hò rằng Muốn ăn cơm trắng mấy giò này!Lại đây mà đẩy xe bò với anh, nì! Chú tâm hắn cũng chẳng có ý chòng ghẹo cô nào, nhưng mấy cô gái lại cứ đẩy vai cô ả này ra với hắn, cười như nắc nẻ – Kìa anh ấy gọi! Có muốn ăn cơm trắng mấy giò thì ra đẩy xe bò với anh ấy! Thị cong cớn – Có khối cơm trắng mấy giò đấy! Này, nhà tôi ơi, nói thật hay nói khoác đấy? – Tràng ngoái cổ lại vuốt mồ hôi trên mặt cười – Thật đấy, có đẩy thì ra mau lên! Thị vùng đứng dậy, ton ton chạy lại đẩy xe cho Tràng. – Đã thật thì đấy chứ sợ gì, đằng ấy nhỉ. – Thị liếc mắt, cười tít. Tràng thích lắm. Từ cha sinh mẹ đẻ đến giờ, chưa có người con gái nào cười với hắn tình tứ như thế. Lần thứ hai, Tràng vừa trả hàng xong, ngồi uống nước ở ngoài cổng chợ tỉnh thì Thị ở đâu sầm sập chạy đến. Thị đứng trước mặt hắn sưng sỉa nói – Điêu! Người thế mà điêu! Hắn giương mắt nhìn thị, không hiểu. Thật ra lúc ấy hắn cũng chưa nhận ra thị là ai. Hôm nay thị rách quá, áo quần tả tơi như tổ đỉa, thị gầy sộp hẳn đi, trên cái khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt. – Hôm ấy leo lẻo cái mồm hẹn xuống, thế mà mất mặt. À, hắn nhớ ra rồi, hắn toét miệng cười. – Chả hôm ấy thì hôm nay vậy. Này hẵng ngồi xuống ăn miếng giầu đã. – Có ăn gì thì ăn, chả ăn giầu. Thị vẫn đứng cong cớn trước mặt hắn. Xem thêm Top 10 Bài phân tích nhân vật Ngô Tử Văn trong “Chuyện chức – Đấy muốn ăn gì thì ăn. Hắn vỗ vỗ vào túi. – Rích bố cu, hở! Hai con mắt trũng hoáy của thị tức thì sáng lên, thị đon đả – Ăn thật nhá! Ừ ăn thì ăn sợ gì. Thế là thị ngồi sà xuống, ăn thật. Thị cắm đầu ăn một chập bốn bát bánh đúc liền chẳng chuyện trò gì. Ăn xong thị cầm dọc đôi đũa quệt ngang miệng, thở – Hà, ngon! Về chị ấy thấy hụt tiền thì bỏ bố. Hắn cười – Làm đếch gì có vợ. Này nói đùa chứ có về với tớ thì ra khuân hàng lên xe rồi cùng về. Nói thế Tràng cũng tưởng là nói đùa, ai ngờ thị về thật. Mới đầu anh chàng cũng chợn, nghĩ thóc gạo này đến cái thân mình cũng chả biết có nuôi nổi không, lại còn đèo bòng. Sau không biết nghĩ thế nào hắn tặc lưỡi một cái – Chậc, kệ! Hôm ấy hắn đưa thị vào chợ tỉnh bỏ tiền ra mua cho thị cái thúng con đựng vài thứ lặt vặt và ra hàng cơm đánh một bữa thật no nê rồi cùng đẩy xe bò về… Tràng chợt đứng dừng lại, lắng tai nghe. Ngoài đầu ngõ có tiếng người húng hắng ho, một bà lão từ ngoài rặng tre lọng khọng đi vào. Bà lão vừa đi vừa lẩm bẩm tính toán gì trong miệng. Thấy mẹ, Tràng reo lên như một đứa trẻ, và gọi với vào trong nhà – U đã về đấy! Hắn lật đật chạy ra đón. – Hôm nay sao u về muộn thế! Làm tôi đợi nóng cả ruột. Bà cụ Tứ nhấp nháy hai con mắt nhìn Tràng, chậm chạp hỏi – Có việc gì thế vậy? – Thì u hẵng cứ vào trong nhà đã nào. Bà lão phấp phỏng bước theo con vào trong nhà. Đến giữa sân bà lão đứng sững lại, bà lão càng ngạc nhiên hơn. Quái, sao lại có người đàn bà nào ở trong ấy nhỉ? Người đàn bà nào lại đứng ngay đầu giường thằng con mình thế kia? Sao lại chào mình bằng u? Không phải con cái Đục mà. Ai thế nhỉ? Bà lão hấp háy cặp mắt cho đỡ nhoèn vì tự dưng bà lão thấy mắt mình nhoèn ra thì phải. Bà lão nhìn kĩ người đàn bà lần nữa, vẫn chưa nhận ra người nào. Bà lão quay lại nhìn con tỏ ý không hiểu. Tràng tươi cười – Thì u hẵng vào ngồi lên giường lên giếc chĩnh chện cái đã nào. Bà lão lập cập bước vào. Người đàn bà tưởng bà lão già cả, điếc lác, thị cất tiếng chào lần nữa – U đã về ạ! Ô hay, thế là thế nào nhỉ? Bà lão băn khoăn ngồi xuống giường. Tràng nhắc mẹ – Kìa nhà tôi nó chào u. Thấy mẹ vẫn chưa hiểu, hắn bước lại gần nói tiếp – Nhà tôi nó mới về làm bạn với tôi đấy u ạ! Chúng tôi phải duyên phải kiếp với nhau… Chẳng qua nó cũng là cái số cả… Bà lão cúi đầu nín lặng. Bà lão hiểu rồi. Lòng người mẹ nghèo khổ ấy còn hiểu ra biết bao nhiêu cơ sự, vừa ai oán vừa xót thương cho số kiếp đứa con mình. Chao ôi, người ta dựng vợ gả chồng cho con là lúc trong nhà ăn nên làm nổi, những mong sinh con đẻ cái mở mặt sau này. Còn mình thì… Trong kẽ mắt kèm nhèm của bà rỉ xuống hai dòng nước mắt… Biết rằng chúng nó có nuôi nổi nhau sống qua được cơn đói khát này không. Bà lão khẽ thở dài ngửng lên, đăm đăm nhìn người đàn bà. Thị cúi mặt xuống, tay vân vê tà áo đã rách bợt. Bà lão nhìn thị và bà nghĩ Người ta có gặp bước khó khăn, đói khổ này, người ta mới lấy đến con mình. Mà con mình mới có vợ được… Thôi thì bổn phận bà là mẹ, bà đã chẳng lo lắng được cho con… May ra mà qua khỏi được cái tao đoạn này thì thằng con bà cũng có vợ, nó yên bề nó, chẳng may ra ông giời bắt chết cũng phải chịu chứ biết thế nào mà lo cho hết được? Bà lão khẽ dặng hắng một tiếng, nhẹ nhàng nói với “nàng dâu mới” – Ừ, thôi thì các con đã phải duyên phải kiếp với nhau, u cũng mừng lòng… Tràng thở đánh phào một cái, ngực nhẹ hẳn đi. Hắn ho khẽ một tiếng, bước từng bước dài ra sân. Bà cụ Tứ vẫn từ tốn tiếp lời – Nhà ta thì nghèo con ạ. Vợ chồng chúng mày liệu mà bảo nhau làm ăn. Rồi ra may mà ông giời cho khá… Biết thế nào hở con, ai giàu ba họ, ai khó ba đời? Có ra thì rồi con cái chúng mày về sau. Bà lão đăm đăm nhìn ra ngoài. Bóng tối trùm lấy hai con mắt. Ngoài xa dòng sông sáng trắng uốn khúc trong cánh đồng tối. Mùi đốt đống rấm ở những nhà có người chết theo gió thoảng vào khét lẹt. Bà lão thở nhẹ ra một hơi dài. Bà lão nghĩ đến ông lão, nghĩ đến đứa con gái út. Bà lão nghĩ đến cuộc đời cực khổ dài dằng dặc của mình. Vợ chồng chúng nó lấy nhau, cuộc đời chúng nó liệu có hơn bố mẹ trước kia không?… – Con ngồi xuống đây. Ngồi xuống đây cho đỡ mỏi chân. Bà lão nhìn người đàn bà, lòng đầy thương xót. Nó bây giờ là dâu là con trong nhà rồi. Người đàn bà khẽ nhúc nhích, thị vẫn khép nép đứng nguyên chỗ cũ. Bà lão hạ thấp giọng xuống thân mật – Kể có ra làm được dăm ba mâm thì phải đấy, nhưng nhà mình nghèo, cũng chả ai người ta chấp nhặt chi cái lúc này. Cốt làm sao chúng mày hoà thuận là u mừng rồi. Năm nay thì đói to đấy. Chúng mày lấy nhau lúc này, u thương quá… Bà cụ nghẹn lời không nói được nữa, nước mắt cứ chảy xuống ròng ròng. Luợc một đoạn Cảnh gia đình trước lúc đi ngủ; vợ chồng Tràng sượng sùng chẳng biết nói gì; có tiếng hờ khóc vẳng đến từ phía những nhà có người chết đói. Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải. Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng loá xói vào hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái và bỗng vừa chợt nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hót sạch. Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà. Bà cụ Tứ chợt thấy con giai đã dậy, bà lão nhẹ nhàng bảo nàng dâu – Anh ấy dậy rồi đấy. Con đi dọn cơm ăn chẳng muộn. – Vâng. Người đàn bà lẳng lặng đi vào trong bếp. Tràng nom thị hôm nay khác lắm, rõ ràng là người đàn bà hiền hậu đúng mực không còn vẻ gì chao chát chỏng lỏn như mấy lần Tràng gặp ở ngoài tỉnh. Không biết có phải vì mới làm dâu mà thị tu chí làm ăn không? Bà mẹ Tràng cũng nhẹ nhõm, tươi tỉnh khác ngày thường, cái mặt bủng beo u ám của bà rạng rỡ hẳn lên. Bà lão xăm xắn thu dọn, quét tước nhà cửa. Hình như ai nấy đều có ý nghĩ rằng thu xếp cửa nhà cho quang quẻ, nền nếp thì cuộc đời họ có thể khác đi, làm ăn có cơ khấm khá hơn. Xem thêm Đề thi Ngữ Văn lớp 8 Học kì 2 năm học 2022 – 2023 có đáp án 50 đề Bữa cơm ngày đói trông thật thảm hại. Giữa cái mẹt rách có độc một lùm rau chuối thái rối, và một đĩa muối ăn với cháo, nhưng cả nhà đều ăn rất ngon lành. Bà cụ vừa ăn vừa kể chuyện làm ăn, gia cảnh với con dâu. Bà lão nói toàn chuyện vui, toàn chuyện sung sướng về sau này – Tràng ạ. Khi nào có tiền ta mua lấy đôi gà. Tao tính rằng cái chỗ đầu bếp kia làm cái chuồng gà thì tiện quá. Này ngoảnh đi ngoảnh lại chả mấy mà có ngay đàn gà cho mà xem… Tràng chỉ vâng. Tràng vâng rất ngoan ngoãn. Chưa bao giờ trong nhà này mẹ con lại đầm ấm, hoà hợp như thế. Câu chuyện trong bữa ăn đang đà vui bỗng ngưng lại. Niêu cháo lõng bõng, mỗi người được có lưng lưng hai bát đã hết nhẵn. Bà lão đặt đũa bát xuống, nhìn hai con vui vẻ – Chúng mày đợi u nhá. Tao có cái này hay lắm cơ. Bà lão lật đật chạy xuống bếp, lễ mễ bưng ra một cái nồi khói bốc lên nghi ngút. Bà lão đặt cái nồi xuống bên cạnh mẹt cơm, cầm cái môi vừa khuấy khuấy vừa cười – Chè đây. – Bà lão múc ra một bát – Chè khoáng đây, ngon đáo để cơ. Người con dâu đón lấy cái bát, đưa lên mắt nhìn, hai con mắt thị tối lại. Thị điềm nhiên và vào miệng. Tràng cầm cái bát thứ hai mẹ đưa cho, người mẹ vẫn tươi cười, đon đả – Cám đấy mày ạ, hì. Ngon đáo để, cứ thử ăn mà xem. Xóm ta khối nhà còn chả có cám mà ăn đấy. Tràng cầm đôi đũa, gợt một miếng bỏ vội vào miệng. Mặt hắn chun ngay lại, miếng cám đắng chát và nghẹn bứ trong cổ. Bữa cơm từ đấy không ai nói câu gì, họ cắm đầu ăn cho xong lần, họ tránh nhìn mặt nhau. Một nỗi tủi hờn len vào tâm trí mọi người. Ngoài đình bỗng dội lên một hồi trống, dồn dập, vội vã. Đàn quạ trên những cây gạo cao chót vót ngoài bãi chợ hốt hoảng bay vù lên, lượn thành từng đám bay vẩn trên nền trời như những đám mây đen. Người con dâu khẽ thở dài, thị nói lí nhí trong miệng – Trống gì đấy, u nhỉ? – Trống thúc thuế đấy. Đằng thì nó bắt giồng đay, đằng thì nó bắt đóng thuế. Giời đất này không chắc đã sống qua được đâu các con ạ… – Bà lão ngoảnh vội ra ngoài. Bà lão không dám để con dâu nhìn thấy bà khóc. Người con dâu có vẻ lạ lắm, thị lẩm bẩm – Ở đây vẫn phải đóng thuế cơ à? Im lặng một lúc thị lại tiếp – Trên mạn Thái Nguyên, Bắc Giang người ta không chịu đóng thuế nữa đâu. Người ta còn phá cả kho thóc của Nhật, chia cho người đói nữa đấy. Tràng thần mặt ra nghĩ ngợi. Cái mặt to lớn bặm lại, khó đăm đăm. Miếng cám ngậm trong miệng hắn đã bã ra chát xít… Hắn đang nghĩ đến những người phá kho thóc Nhật. Tràng hỏi vội trong miếng ăn – Việt Minh phải không? – Ừ, sao nhà biết? Tràng không trả lời. Trong ý nghĩ của hắn vụt hiện ra cảnh những người nghèo đói ầm ầm kéo nhau đi trên đê Sộp. Đằng trước có lá cờ đỏ to lắm. Hôm ấy hắn láng máng nghe người ta nói họ là Việt Minh đấy. Họ đi cướp thóc đấy. Tràng không hiểu gì sợ quá, kéo vội xe thóc của Liên đoàn tắt cánh đồng đi lối khác. À ra họ đi phá kho thóc chia cho người đói. Tự dưng hắn thấy ân hận, tiếc rẻ vẩn vơ, khó hiểu. Ngoài đình tiếng trống thúc thuế vẫn dồn dập. Mẹ và vợ Tràng đã buông đũa đứng dậy. Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới… Vợ nhặt là truyện ngắn xuất sắc nhất của Kim Lân in trong tập Con chó xấu xí 1962. Tiền thân của truyện ngắn này là tiểu thuyết Xóm ngụ cư – được viết ngay sau Cách mạng tháng Tám nhưng dang dở và thất lạc bản thảo. Sau khi hoà bình lập lại 1954, ông dựa vào phần cốt truyện cũ để viết truyện ngắn này. Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân không chỉ miêu tả tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói khủng khiếp năm 1945 mà còn thể hiện được bản chất tốt đẹp và sức sống kì diệu của họ ngay trên bờ vực của cái chết, họ vẫn hướng về sự sống, khát khao tổ ấm gia đình và thương yêu đùm bọc lẫn nhau. Nội dung nhân đạo sâu sắc và cảm động đó được thể hiện qua một tình huống truyện độc đáo, cách kể chuyện hấp dẫn miêu tả tâm lí khá tinh tế, dựng đối thoại sinh động. Truyện ngắn Việt Nam 1945 – 1985, NXB Giáo dục, 1985 Đọc hiểu văn bản. Câu 1 Dựa vào mạch truyện, có thể chia tác phẩm thành mấy đoạn? Ý chính của mỗi đoạn? Mạch truyện đã được dẫn dắt như thế nào?Câu 2 Vì sao người dân xóm ngụ cư lại ngạc nhiên khi thấy Tràng đi cùng một người đàn bà lạ về nhà? Sự ngạc nhiên của các nhân vật trong truyện cho thấy nhà văn đã sáng tạo đưực tình huống truyện như thế nào? Tình huống đó có những tác dụng gì đối với nội dung, ý nghĩa của thiên truyện?Câu 3 Dựa vào nội dung truyện, hãy giải thích nhan đề Vợ nhặt. Qua tình huống trong truyện, hiểu gì về tình cảm và thân phận của người nông dân nghèo trong nạn đói 1945?Câu 4 Cảm nhận về niềm khát khao tổ ấm gia đình của nhân vật Tràng, Kim Lân đã có những phát hiện tinh tế và sâu sắc như thế nào khi thể hiện niềm khát khao đó của nhân vật lúc quyết định đế người đàn bà theo về, trên đường về xóm ngụ cư, buổi sáng đầu tiên có vợ,….Câu 5 Phân tích tâm trạng buồn vui lẫn lộn của bà cụ Tứ, qua đó anh chị hiểu gì về tấm lòng của bà mẹ nông dân này?Câu 6 Anh chị hãy nhận xét về nghệ thuật viết truyện của Kim Lân cách kể chuyện, cách dựng cảnh, đối thoại, nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, ngôn ngữ…. Luyện tập. Câu 1 Đoạn văn nào, chi tiết nào của tác phẩm gây xúc động và để lại ấn tượng sâu sắc nhất cho anh chị? Vì sao?Câu 2 Phân tích ý nghĩa của đoạn kết thiên truyện. * Soạn bài Vợ nhặt tríchKim Lân Đọc hiểu. Câu 1 * Tác phẩm có thể được chia thành bốn đoạn – Phần 1 từ đầu đến “tự đắc với mình” Tràng đưa người vợ nhặt về nhà. – Phần 2 tiếp đến “đẩy xe bò về” kể lại chuyện hai người gặp nhau và nên vợ nên chồng. – Phần 3 tiếp đến “nước mắt chảy ròng ròng” Tình thương của người mẹ nghèo khó. – Phần 4 phần còn lại niềm tin vào tương lai tươi sáng. * Mạch truyện Mạch truyện đã được dẫn dắt một cách tự nhiên, hợp logic, các cảnh trong truyện đều xuất phát từ tình huống anh Tràng lấy được vợ trong nạn đói khủng khiếp giữa ngày đói kém, một anh cu Tràng “quá lứa”, “dở hơi” đưa một người đàn bà “rẻ rúng” về làm vợ. Mạch truyện bắt đầu từ đó sự kiện khôi hài này tất yếu gây ra những lời bàn tán hài hước và xót xa; rồi màn bi – hài kịch diễn ra trong nhà cụ Tứ. Cuối cùng tác giả đã tìm được lối thoát cho truyện giữa những âm thanh của tiếng trống thúc thuế, dồn người ta đến bước đường cùng, hình ảnh lá cờ Việt Minh và đoàn người phá kho thóc của Nhật trong câu chuyện mơ hồ và xa xôi Nghe đâu tận Thái Nguyên, Bắc Giang xuất hiện và ám ảnh trong đầu óc của Tràng. Câu 2 a. Người dân xóm ngụ cư và các nhân vật khác trong truyện như bà cụ Tứ, và cả bản thân Tràng đều đã ngạc nhiên vì Tràng có vợ giữa cảnh nạn đói đang đe dọa. – Hoàn cảnh + Tràng là một người có ngoại hình xấu, lời ăn tiếng nói cũng cộc cằn, thô kệch. + Gia cảnh của Tràng nghèo khổ, lại là dần xóm ngụ cư không có ruộng đất. Nguy cơ ế vợ đã rõ. Gặp nạn đói khủng khiếp, cái chết đang đeo bám, mọi người đều nghĩ đến lấy gì mà ăn để sống qua ngày, thì đột nhiên Tràng lại lấy vợ. Trong cảnh đói, Tràng “nhặt” được vợ là “nhặt” thêm một miệng ăn, cũng đồng thời là nhặt thêm tai họa cho mình. Vì vậy, việc Tràng có vợ là một nghịch cảnh éo le, vui buồn lẫn lộn, cười ra nước mắt. – Dân xóm ngụ cư ngạc nhiên, cùng bàn tán, phán đoán rồi cũng nghĩ “Biết có nuôi nổi nhau sống qua cái thì này không?” và họ cũng im lặng. – Bà cụ Tứ, mẹ Tràng lại càng ngạc nhiên hơn. Bà lão chẳng hiểu gì, rồi “cúi đầu im lặng” với nỗi lo riêng mà rất chung “Biết chúng có nuôi nổi nhau sống qua được cơn đói khát này không?”. Xem thêm Soạn bài Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh – – Bản thân Tràng cũng bất ngờ với chính hạnh phúc của mình. “Nhìn thị ngồi ngay giữa nhà đến bây giờ hắn vẫn còn đang ngờ ngợ”. Thậm chí sáng hôm sau Tràng vẫn chưa hết bàng hoàng. b. Sự ngạc nhiên cho thấy tác giả đã xây dựng được một tình huống truyện độc đáo. Tình huống truyện mà Kim Lân xây dựng vừa bất ngờ, vừa nghịch lý nhưng cũng vừa có lý. – Người nông dân trong nạn đói khủng khiếp năm 1945, hơn hai triệu người chết đói, cái giá của con người thật rẻ rúng, người ta có thể “nhặt” được vợ một cách dễ dàng. – Thế nhưng họ vẫn khát khao có được tổ ấm gia đình, vẫn hi vọng vào tương lai, ngay cả lúc đói khát, cận kề cái chết. c. Qua tình huống đó, tác phẩm thể hiện rõ giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và giá trị nghệ thuật. * Giá trị hiện thực tố cáo tội ác thực dân, phát xít qua bức tranh xám xịt về thảm cảnh chết đói. – “Nhặt vợ” là “nhặt” được hạnh phúc, nhưng khi nó không còn là hạnh phúc nữa mà trở thành cái khốn cùng của cuộc sống. Cái đói quay quắt dồn đuổi đến mức người đàn bà chủ động gợi ý đòi ăn. Chỉ vì đói quá mà người đàn bà tội nghiệp này ăn luôn và “ăn liền một chặp bốn bát bánh đúc”. Chỉ cần vài lời nửa đùa nửa thật chị đã chấp nhận theo không Tràng. Giá trị con người bị phủ nhận khi chỉ vì cùng đường, đói khát mà phải trở nên trơ trẽn, liều lĩnh, bất chấp cả thẹn. Cái đói đã bóp méo cả nhân cách con người. * Giá trị nhân đạo Tình nhân ái, cưu mang đùm bọc nhau, khát vọng hướng tới sự sống và hạnh phúc… Điều mà Kim Lân muốn nói là trong bối cảnh bi thảm, giá trị nhân bản không mất đi, con người vẫn cứ vươn lên để tiếp tục sống, đế sinh con đẻ cái, để hướng tới tương lai. Người đàn bà đi theo Tràng đã chạy trốn cái đói, cái chết để hướng đến sự sống. Bà cụ Tứ, một bà lão luôn nói đến chuyện tương lai, chuyện sung sướng về sau, nhen lên niềm hi vọng cho con. Đặc biệt là nhân vật Tràng, giữa cảnh chết đói, anh ta vẫn lấy vợ, vẫn nghĩ đến tương lai và hạnh phúc. Đúng như tác giả đã nói, đại ý những người nghèo khổ, ngay bên cạnh cái chết, họ vẫn không ngừng tìm đến hạnh phúc. – Về nghệ thuật tình huống độc đáo khiến truyện phát triển dễ dàng và làm nổi bật được những cảnh đời, những thân phận con người bất hạnh, làm nổi bật chủ đề tư tưởng tác phẩm. Câu 3 + Vợ là người quan trọng san sẻ cả cuộc đời với người đàn ông. Để có vợ, theo phong tục người ta phải tìm hiểu và cưới xin đường hoàng, trang trọng. + “Nhặt” người ra chỉ nhặt được những thứ nhỏ bé, đánh rơi. → “Nhặt vợ” Nhan đề truyện hé mở tình huống anh Tràng có vợ một cách dễ dàng như nhặt được cái rơm, cái rác ở ngoài đường, cụ thể là Tràng “nhặt được vợ” chỉ bằng vài câu hò đùa và bốn bát bánh đúc. ⇒ Qua hiện tượng “nhặt được vợ” của Tràng, tác giả làm nổi bật tình cảnh và thân phận của người nông dân nghèo trong nạn đói khủng khiếp năm 1945. Đồng thời qua đó, cũng bộc lộ sự yêu thương, đùm bọc, sức mạnh hướng tới cuộc sống, tổ ấm, niềm tin của con người trong hoàn cảnh khốn cùng. Câu 4 Niềm khát khao tổ ấm gia đình, cũng là khát khao hạnh phúc của nhân vật Tràng là khát khao mãnh liệt dẫu rất thô sơ, chất phác, hồn nhiên. Khát vọng đó đã vượt qua cả những nỗi lo âu, sợ hãi và toan tính trước nạn đói và trước cái chết. – Khi quyết định cho người đàn bà theo về, Tràng cũng liều lĩnh tặc lưỡi “Chậc, kệ”, cái tặc lưỡi của Tràng vừa là sự ngộ nghĩnh đơn sơ vừa mang được một nội dung tư tưởng đó là thái độ mạnh mẽ và dứt khoát, dẫu rất bản năng và hài hước của một người lao động khốn khổ trước hai sự lựa chọn hạnh phúc và nạn đói. – Trên đường về xóm ngụ cư, Tràng không cúi xuống lầm lũi như mọi ngày mà “phởn phơ”, “vênh vênh ra điều”. Trong phút chốc, Tràng quên tất cả tăm tối, “chỉ còn tình nghĩa với người đàn bà đi bên” và cảm giác êm dịu của một anh Tràng lần đầu tiên đi cạnh cô vợ mới. – Buổi sáng đầu tiên có vợ, Tràng biến đổi hẳn “Hắn thấy bây giờ hắn mới nên người”. Tràng thấy trách nhiệm và biết gắn bó với tổ ấm gia đình. Sự sâu sắc của Kim Lân khi thể hiện niềm khát khao hạnh phúc của người nông dân khôn khổ là ở chỗ, ông đã cho ta thấy người dân lao động, dẫu đứng trước cái chết vẫn luôn nghĩ tới cuộc sống và họ không ngừng tìm kiếm hạnh phúc. Đó là giá trị nhân bản sâu sắc nhất của thiên truyện. Câu 5 – Ban đầu, bà cụ Tứ ngạc nhiên vô cùng. – Khi hiểu ra chuyện mừng, vui, xót, tủi. “Vừa ai oán, xừa xót thương cho số kiếp đứa con mình”. Đối với người đàn bà thì “lòng bà đầy xót thương”. Nén vào lòng tất cả, bà dang tay đón người đàn bà xa lạ làm con dâu mình “ừ, thôi thì các con phải duyên, phải số với nhau, u cũng mừng lòng”. – Bữa cơm đầu tiên đón nàng dâu mới, bà cụ Tứ đã nhen nhóm cho các con niềm tin, niềm hi vọng “Tao tính khi nào có tiền mua lấy con gà về nuôi, chả mấy mà có đàn gà cho xem”. → Bà cụ Tứ là hiện thân của nỗi khổ cuộc sống. Người mẹ ấy đã nhìn cuộc hôn nhân éo le của con thông qua toàn bộ nỗi đau khổ của cuộc đời bà. Bà lo lắng trước thực tế quá nghiệt ngã. Bà mừng một nỗi mừng xót xa. Từ ngạc nhiên đến xót thương, nhưng trên hết vẫn là tình yêu thương. Cũng chính bà cụ là người nói nhiều nhất về tương lai rất cụ thể thiết thực với những gà, lợn, ruộng, vườn… Một tương lai khiến các con tin tưởng bởi nó không quá xa vời. Kim Lân đã khám phá ra một nét độc đáo khi để cho một bà cụ cập kề miệng lỗ nói nhiều với đôi trẻ về ngày mai. Câu 6 – Cách kể chuyện tự nhiên, lôi cuốn, hấp dẫn. – Dựng cảnh chân thật, gây ấn tượng cảnh chết đói, cảnh bữa cơm ngày đói… – Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế, tự nhiên, chân thật. – Ngôn ngữ nhân vật phù hợp với tính cách và thực tế đời sống. Luyện tập. Câu 1 + Ví dụ chi tiết nồi “chè khoán” → Một chi tiết nhỏ xuất hiện trong bữa cơm sáng đón nàng dâu mới ở cuối truyện nhưng có sức gợi, sức biểu đạt lớn • Thể hiện niềm vui tội nghiệp và tình yêu thương giản dị của bà mẹ lao động nghèo muốn chăm chút cho bữa ăn của gia đình. • Thể hiện niềm lạc quan của người phụ nữ đã trải qua nhiều cay cực ở đời “khối nhà còn chả có cám mà ăn đấy”. • Vị đắng chát, nghẹn bứ của cháo cám là minh chứng cho hiện thực khốn cùng, đói khát của dân ta trong nạn đói 1945. Câu 2 – Đoạn kết là diễn biến tất yếu của mâu thuẫn nội tại của câu chuyện người dân đang bị lâm vào cảnh chết đói còn nghe tiếng thống thúc thu thuế của chính quyền. Vì vậy, nhân vật như Tràng đã nghĩ đến lá cờ Việt Minh. – Đoạn kết còn thể hiện tư tưởng nhân đạo mới – nhân đạo cộng sản chủ nghĩa. Tư tưởng này không chỉ có thương xót, cảm thông với nạn nhân của chế độ xã hội, mà còn hướng tới việc để cho nạn nhân đấu tranh tự giải phóng mình. Đó cũng là quan điểm của phương pháp sáng tác hiện thực xã hội chủ nghĩa truyện được hoàn thành từ năm 1955, phân biệt với các tác phẩm hiện thực phê phán, theo đó các nhân vật, tính cách, hoàn cảnh… đều trong xu thế vận động đi lên, một sự vận động hướng tới tương lai tươi sáng hơn. – Kết thúc mở, gợi ra cho người đọc nhiều liên tưởng, suy nghĩ. Cảm nhận vẻ đẹp tiềm tàng của người vợ nhặt trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân Cảm nhận hình ảnh đáng thương của người vợ nhặt và sức mạnh tình người trong truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân Cảm nhận vẻ đẹp tình người trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân Phân tích nhân vật bà cụ Tứ trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân để làm nổi bật tấm lòng của người mẹ nghèo thương con

tác phẩm vợ nhặt sách giáo khoa 12